Strona główna > Baza wiedzy > Wzdęcia – przyczyny, objawy. Co na wzdęty brzuch?

Wzdęcia – przyczyny, objawy. Co na wzdęty brzuch?

Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.

Wzdęcia bywają przyczyną dużego dyskomfortu. Powodują uczucie rozdymania brzucha, a niekiedy nawet ból. Co jest przyczyną dokuczliwych wzdęć, jak im zapobiegać i co robić, gdy się pojawią?
kobieta ze wzdęciami

Spis treści

Przyczyny wzdęć

Wzdęcia brzucha powodują ból, na który skarży się bardzo wiele osób w różnym wieku. Uprzykrzają codzienność, dając nieprzyjemne uczucie rozpychania w jamie brzusznej. Przeważnie pojawiają się po jedzeniu, ale niekiedy mogą utrzymywać się nawet przez kilka godzin.

Co to są wzdęcia? Nic innego, jak nadmierne nagromadzenie gazów w jelitach. Powodują wrażenie pełności i ciężkości, czasem nawet po niezbyt obfitym posiłku. Zatem co powoduje wzdęcia? Na początek warto zastanowić się, skąd w ogóle gazy biorą się w jelitach. Część z nich (głównie tlen i azot) to powietrze, które człowiek połyka w trakcie mówienia i jedzenia. Inne pochodzą z procesów fermentacji spożywanych pokarmów, w których biorą udział bakterie jelitowe. Tak więc gazy w jelitach to stan naturalny i permanentny. Niekiedy jednak ich ilość jest nadmierna i wówczas właśnie mówi się o wzdętym brzuchu.

Co wpływa na ilość tych gazów? Do ich zwiększonego gromadzenia może dochodzić, gdy:

  • zbyt duża jest ilość połykanego powietrza, np. podczas palenia papierosów, przy pośpiesznym spożywaniu posiłków itp.;
  • spożywane pokarmy na drodze fermentacji produkują dużą ilość gazów. Tzw. produkty gazotwórcze to np. rośliny strączkowe, choć wiele osób skarży się także na wzdęcia po kawie czy mleku;
  • spożywane są napoje gazowane w większych ilościach;
  • trawienie jest spowolnione, np. przez spożywanie ciężkostrawnych potraw.

Większość przyczyn wzdęć ma swoje źródło w diecie. Kondycja przewodu pokarmowego w ogóle w dużej mierze zależy od sposobu odżywiania. Kiedy jednak wzdęcia pojawiają się zbyt często lub powodują ból, należy skonsultować się z lekarzem celem przeprowadzenia odpowiedniej diagnostyki i dokładnego ustalenia ich podłoża.

Objawy wzdęć

Wzdęcie brzucha najczęściej objawia się nieprzyjemnym uczuciem wewnętrznego rozpychania w jamie brzusznej. Opisywane jest jako rozdymanie, rozpieranie, napompowanie czy ucisk.

Niekiedy towarzyszą mu:

  • punktowy ucisk ból w prawym lub lewym podżebrzu spowodowany gromadzącym się tam gazem rozszerzającym jelito,
  • skurcze jelit o napadowym charakterze,
  • duszność i uciskający ból w klatce piersiowej,
  • głośne burczenie spowodowane przemieszczaniem się gazów w jelicie i uczucie przelewającego się płynu,
  • nadmierne odbijanie i wydalanie gazów,
  • nabrzmiały brzuch, widocznie powiększony i twardy w dotyku.
10% TANIEJ Z KODEM RABATOWYM: RABAT10

Prawidłowe Trawienie*

KARCZOCH

wspiera układ trawienny
dba o prawidłową pracę jelit

79,00  or Original price was: 79,00 zł.Current price is: 63,20 zł. / miesięcznie
10% TANIEJ Z KODEM RABATOWYM: RABAT10

Zdrowa Wątroba*

OSTROPEST PLAMISTY

wspiera utrzymanie sprawnej i zdrowej wątroby wspiera funkcje detoksyfikacyjne wątroby

Original price was: 79,00 zł.Current price is: 59,25 zł.

Najniższa cena w ciągu 30 dni: 59,25 .

Nadmiernemu nagrodzeniu gazów w brzuchu z reguły towarzyszy dyskomfort, rozpierający ucisk jest bardzo nieprzyjemny i męczący, szczególnie gdy utrzymuje się przez dłuższy czas. Brzuch staje się jak nadmuchany balon, co często wiąże się z uciskaniem odzieży – spodni, rajstop czy paska.

Podczas wzdęć dochodzi do pogorszenia apetytu, ponieważ trwające uczucie pełności i ciężkości odbiera ochotę na jedzenie.

10% TANIEJ Z KODEM RABATOWYM: RABAT10

Zdrowa Wątroba*

OSTROPEST PLAMISTY

wspiera utrzymanie sprawnej i zdrowej wątroby wspiera funkcje detoksyfikacyjne wątroby

Original price was: 79,00 zł.Current price is: 59,25 zł.

Najniższa cena w ciągu 30 dni: 59,25 .

Wzdęty brzuch po jedzeniu

Najczęściej wzdęty, czy – jak określają go niektórzy – spuchnięty brzuch to objaw, który najczęściej pojawia się po spożywaniu posiłków. Dzieje się tak, ponieważ podczas trawienia w jelitach zachodzą procesy fermentacyjne i wówczas uwalniają się gazy. Ilość oraz skład uwalnianych gazów zależy przede wszystkim od tego, co się je, ale również w jaki sposób – głownie od tempa spożywania pokarmu. Podczas pośpiesznego jedzenia połyka się większą ilość powietrza niż przy powolnym, dokładnym przeżuwaniu.

Stosowana dieta może w znacznym stopniu przyczynić się do powstawania problemów trawiennych, w tym wzdęć. Wzdęty brzuch po jedzeniu z reguły jest następstwem spożywania tzw. produktów gazotwórczych, wśród których znajdują się:

  • rośliny strączkowe – fasola, groch, ciecierzyca, soczewica, bób,
  • niektóre warzywa – kapusta, brukselka, kalafior, brokuły, cebula,
  • owoce takie jak gruszki, śliwki, czereśnie,
  • produkty zbożowe,
  • sery pleśniowe,
  • produkty mleczne,
  • napoje gazowane.

Spożywanie produktów mlecznych u niektórych osób wywołuje szczególnie silne wzdęcia. Ma to najczęściej związek z problemami trawiennymi i nietolerancją laktozy czyli cukru mlecznego. Niestrawiona laktoza dostaje się do jelita grubego, gdzie ulega fermentacji z udziałem bakterii.

Co na wzdęcia?

Ponieważ uczucie pełności i rozdymania może być bardzo dokuczliwe, warto wiedzieć, co na wzdęcia i gazy wydalane w nadmiernych ilościach jest skuteczne.

Przede wszystkim osobom z takimi skłonnościami zaleca się odpowiednie postępowanie dietetyczne.

  • Posiłki powinny być niezbyt obfite, spożywane regularnie. Najlepiej jeść 4-5 niewielkich posiłków dziennie.
  • Ostatni posiłek w ciągu dnia powinien być spożywany 2-3 godziny przed snem, a w tym czasie należy unikać nawet drobnych przekąsek.
  • Posiłki należy spożywać, spokojnie, bez pośpiechu, dokładnie przeżuwając każdy kęs. Dzięki temu połyka się mniej powietrza, a dokładnie rozdrobniony pokarm jest zdecydowanie łatwiej trawiony w jelitach.
  • Płyny również należy pić powoli. Łapczywe picie wiąże się z połykaniem większej ilości powietrza.
  • Warto zrezygnować lub znacznie ograniczyć spożywanie napojów gazowanych dostarczających do jelit dodatkową ilość gazów.
  • Należy zrezygnować z palenia papierosów, żucia gumy czy ssania cukierków, ponieważ czynności te powodują wzmożone połykanie powietrza.
  • Spożywane produkty powinny być lekkostrawne, aby procesy trawienne przebiegały sprawnie i bez problemów trawiennych.

Do diety zapobiegającej wzdęciom warto wprowadzić większą ilość produktów zawierających błonnik, czyli tzw. włókno pokarmowe. Jego właściwości polegają na wydłużeniu czasu, w którym pokarm znajduje się w żołądku, co wpływa pozytywnie na efektywność trawienia i wchłanianie. Jego bogate źródła to np. żytnie pieczywo razowe, orzechy, suszone owoce. Nadmierne spożycie błonnika może być jednak przyczyną wzdęć i produkcji zbyt dużej ilości gazów.

Pomocne przy wzdęciach mogą okazać się niektóre zioła o właściwościach rozkurczowych, przyspieszające trawienie lub przeciwdziałające nadmiernej fermentacji w jelitach.

Przykładem jest karczoch, który:

Nie wolno również zapominać o aktywności fizycznej, która w ogólny sposób wpływa pozytywnie na procesy trawienne, wspomaga perystaltykę jelit i zwalcza uczucie ciężkości.

Autor: Justyna Gabrysiak-Kula

Konsultacja merytoryczna: gastrolog Ewa Walecka – Kapica


Powiązane artykuły:

Wyciąg z karczocha – niezwykłe właściwości >>
Regeneracja wątroby – jak szybko i co jest dobre? Czas i dieta >>
Trawienie – na czym polega i jak wspomagać? >>

Bibliografia:

  • P. Gulbicka, M. Grzymisławski, Wzdęcia brzucha – najczęstsze przyczyny i postępowanie, w: Pielęgniarstwo i zdrowie publiczne, 2016, 6, 1, 69-76
    https://www.pzp.umed.wroc.pl/pdf/2016/6/1/69.pdf [23.02.2021]
  • Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, Nadmierne gazy jelitowe
    https://ncez.pl/upload/nadmierne-gazy-jelitowe_v3.pdf [23.02.2021]
  • M. Bienkiewicz, E. Bator, M. Bronkowska, Błonnik pokarmowy i jego znaczenie w profilaktyce zdrowotnej, w: Problemy Higieny i Epidemiologii, 2015, 96(1): 57-63