Strona główna > Baza wiedzy > Trawienie – na czym polega i jak wspomagać?

Trawienie – na czym polega i jak wspomagać?

Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.

Trawienie to proces przetwarzania spożywanych pokarmów. W dużej mierze zależy od niego ogólna kondycja ludzkiego organizmu, dlatego warto wiedzieć, jak go wspomagać i co robić, jak go wspomagać i co robić w sytuacjach gdy nasz układ pokarmowy jest szczególnie obciążony np. poprzez niewłaściwą dietę.
trawienie

Spis treści

Co to jest trawienie?

Trawienie jest zespołem procesów polegających na rozkładaniu złożonych związków chemicznych zawartych w pokarmach na mniejsze i prostsze cząsteczki celem ich późniejszego wchłonięcia i rozprowadzenia do komórek naszego organizmu. Związki te to w głównej mierze tłuszcze, białka i węglowodany pochodzące ze spożywanych pokarmów i wchłaniane następnie w układzie pokarmowym.

Przewód pokarmowy człowieka dorosłego ma dł. 7,5-8 m i składa się z: jamy ustnej, przełyku, żołądka, jelit i odbytu. Procesy trawienne odbywają się właściwie na całej jego długości, począwszy już od jamy ustnej, gdzie rozdrabniany pokarm napotyka pierwszy z enzymów trawiennych, zawarty w ślinie – amylazę ślinową rozkładający skrobię oraz inne węglowodany.

Odcinkiem przewodu pokarmowego, w którym nie zachodzą procesy trawienne jest przełyk. Jego zadanie ogranicza się do przesuwania treści z jamy ustnej do żołądka, gdzie trawienie rozpoczyna się na dobre. Pokarm miesza się tam z tzw. sokiem żołądkowym wydzielanym przez gruczoły znajdujące się w błonie śluzowej żołądka. W żołądku trawione są głównie białka i tłuszcze.

Największa część trawienia odbywa się w jelicie cienkim, gdzie treść pokarmowa trafia z żołądka. Jest ono najdłuższym odcinkiem przewodu pokarmowego, a w dodatku jego ściany wewnętrzne całe pokryte są drobnymi wypustkami – tzw. kosmkami jelitowymi, co niezwykle zwiększa powierzchnię wchłaniania. Jelito grube odpowiada za wchłanianie niektórych witamin i wody.

Podsumowując – co to jest trawienie? Jest to proces, w którym złożone związki chemiczne z pożywienia – cukry, tłuszcze i białka – zostają rozbite na prostsze cząsteczki przygotowując organizm do ich wchłaniania.

Ile trwa trawienie?

Czas trawienia liczy się od momentu, w którym pokarm trafia do jamy ustnej, do chwili, kiedy jego niewchłonięte resztki zostaną wydalone na zewnątrz. Zatem ile trwa proces trawienia? U dorosłego, zdrowego człowieka waha się on od kilkunastu do około 30 godzin i zależy od kilku czynników, a przede wszystkim od stosowanej diety i rodzaju spożywanych pokarmów.

Oprócz diety jednak to, jak długo trwa trawienie, zależy od:

  • wieku,
  • płci,
  • masy ciała,
  • aktywności fizycznej.

U osób młodych i u mężczyzn procesy trawienne zachodzą szybciej, u osób starszych i kobiet – wolniej.

Do produktów lekkostrawnych, czyli takich, które krócej zalegają w przewodzie pokarmowym i szybciej zostają przez niego wchłonięte zalicza się przede wszystkim:

  • produkty nabiałowe takie jak jogurty, chude sery, kefir, maślanka,
  • produkty zbożowe,
  • niektóre owoce i warzywa,
  • chude mięso,
  • pokarmy gotowane.

Produkty ciężkostrawne, do których przetworzenia potrzeba organizmowi więcej czasu to np.:

  • orzechy,
  • mięso smażone,
  • produkty smażone na głębokim tłuszczu (np. frytki),
  • produkty typu fast food,
  • rośliny strączkowe,
  • słodycze,
  • alkohol.

Spożywanie produktów lekkostrawnych nie nastręcza problemów z rozbijaniem treści pokarmowej na drobne cząsteczki, jej wchłanianiem i wydalaniem resztek. Dieta, która obfituje w ciężkostrawne posiłki może natomiast prowadzić do problemów trawiennych.

Jeśli chodzi o czas trwania trawienia, najdłuższy etap zachodzi w jelitach. Pokarm w żołądku pozostaje średnio ok. dwóch godzin, a potem trafia do jelit i tam jest trawiony aż do zakończenia wchłaniania i wydalenia resztek.

Problemy z trawieniem

Każdego człowieka prędzej czy później może dotknąć jakiś problem z trawieniem. Rozmaite czynniki wpływają na funkcjonowanie organizmu, dlatego zdarza się, że praca któregoś z elementów zostaje zaburzona. Układ pokarmowy narażony jest na dość częste zaburzenia, ponieważ nieustannie styka się on z substancjami pochodzącymi z zewnątrz, czyli z pokarmem. To, co jest zjadane ma ogromny wpływ na kondycję układu trawiennego i zła dieta najczęściej przyczynia się do powstawania pewnych problemów trawiennych.

10% TANIEJ Z KODEM RABATOWYM: RABAT10

Prawidłowe Trawienie*

KARCZOCH

wspiera układ trawienny
dba o prawidłową pracę jelit

Original price was: 79,00 zł.Current price is: 59,25 zł.

Najniższa cena w ciągu 30 dni: 59,25 .

10% TANIEJ Z KODEM RABATOWYM: RABAT10

Zdrowa Wątroba*

OSTROPEST PLAMISTY

wspiera utrzymanie sprawnej i zdrowej wątroby
wspiera funkcje detoksyfikacyjne wątroby

79,00  or Original price was: 79,00 zł.Current price is: 63,20 zł. / miesięcznie

Co to znaczy zła dieta? Przede wszystkim polega ona na:

  • częstym spożywaniu produktów ciężkostrawnych obciążających przewód pokarmowy,
  • nieregularnym zjadaniu posiłków,
  • jedzeniu w pośpiechu (niedokładne przeżuwanie pokarmów to bardzo częsta przyczyna dolegliwości trawiennych),
  • spożywaniu produktów z dużą ilością dodatkowych substancji wzmacniających smak oraz innych substancji modyfikujących, w
  • tym produktów gotowych, żywności przetworzonej, posiłków typu fast food itp.
10% TANIEJ Z KODEM RABATOWYM: RABAT10

Zdrowa Wątroba*

OSTROPEST PLAMISTY

wspiera utrzymanie sprawnej i zdrowej wątroby
wspiera funkcje detoksyfikacyjne wątroby

79,00  or Original price was: 79,00 zł.Current price is: 63,20 zł. / miesięcznie

Błędy te mogą prowadzić do objawów takich jak:

Objawów tych, choć są współcześnie bardzo powszechne, nie wolno lekceważyć, a jeśli nawracają, warto zastanowić się nad zmianą stylu życia i sposobu odżywiania. W przypadku częstych lub silnych dolegliwości trawiennych należy zgłosić się do lekarza celem dokładnego ustalenia ich podłoża.

Wspomaganie trawienia

Aby dbać o zdrowie i kondycję układu pokarmowego, warto na co dzień wspierać go naturalnymi metodami. Jak pobudzić trawienie i co robić, by ułatwić organizmowi trawienie i wchłanianie spożywanych pokarmów?

Przede wszystkim należy:

  • zwiększyć spożycie produktów lekkostrawnych,
  • unikać ciężkostrawnych posiłków,
  • jeść regularnie – najlepiej 5 niewielkich posiłków dziennie (układ pokarmowy łatwiej trawi tę samą ilość pożywienia podzieloną na mniejsze porcje i zjadaną w odstępach czasowych),
  • zwiększyć spożycie produktów o wysokiej zawartości błonnika (substancji wspomagającej trawienie) – jego najlepszym źródłem są produkty zbożowe takie jak kasze, pieczywo żytnie, płatki zbożowe, otręby itp.,
  • wypijać codziennie dużą ilość płynów, w tym minimum 1,5 l czystej wody – płyny rozrzedzają treść pokarmową, ułatwiając jej trawienie,
  • dbać o regularną aktywność fizyczną, która skutecznie wspomaga trawienie, poprawiając choćby perystaltykę jelit.

Jak poprawić trawienie za pomocą naturalnych metod? Można zastosować niektóre zioła lub przyprawy, np.:

  • miętę pieprzową – reguluje ona wydzielanie soku żołądkowego i wydzielanie żółci, wspomaga pracę jelit,
  • melisę – ma działanie relaksujące i rozkurczające, wspomaga pracę układu trawiennego,
  • rumianek – działa przeciwzapalnie, pobudza apetyt i wydzielanie żółci,
  • koper włoski – niweluje uczucie ciężkości, zapobiega wzdęciom,
  • kminek – reguluje procesy fermentacyjne w jelitach,
  • rozmaryn – ułatwia trawienie tłuszczów itd.

Autor: Justyna Gabrysiak-Kula

Konsultacja merytoryczna: gastrolog Ewa Walecka – Kapica


Powiązane artykuły:

Wyciąg z karczocha – niezwykłe właściwości >>
Ziołowy detoks – chlorella >>
Wzdęcia – przyczyny, objawy. Co na wzdęty brzuch?

Bibliografia:

  • Encyklopedia PWN, hasło: trawienie
    https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/trawienie;3988889.html [25.02.2021]
  • K. Lachowicz, E. Fürstenberg, Fascynująca podróż przez układ pokarmowy człowieka
    http://www.wszechnica-zywieniowa.sggw.pl/Prezentacje/2018/listopad_2018.pdf [25.02.2021]
  • Platforma Edukacyjna Ministerstwa Edukacji i Nauki, Jak trawiony jest pokarm?
    https://epodreczniki.pl/a/jak-trawiony-jest-pokarm/D1HWldy12 [25.02.2021]
  • W. Kudełka, A. Kosowska, Składniki przypraw i ziół przyprawowych determinujące ich funkcjonalne właściwości oraz ich rola w żywieniu człowieka i zapobieganiu chorobom, w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 781, 2008
    https://r.uek.krakow.pl/bitstream/123456789/328/1/162022597.pdf [25.02.2021]